Her iş stratejisinin esas amacı oldukça basittir.
Her iş stratejisinin temel amacı oldukça nettir: Rakiplerden ayrışarak müşterilerin tercihini kazanmak, sürdürülebilir bir rekabet üstünlüğü sağlayarak büyümek ve hissedarlara değer yaratmak.
Bir CEO ya da yönetim kurulu başkanı, sektör bilgisine hâkimse, şirketin stratejisini bir sayfada özetleyip, 20 dakikada net bir şekilde aktarabilir. Olmadı, bu konuda danışmanlık alabileceği pek çok uluslararası şirket de mevcut. Bugün, birçok önemli ulusal ve uluslararası şirketin, iddialı ve sadeleştirilmiş bir sayfalık strateji özetleri bulunuyor. Ancak strateji kadar uygulama da basit mi?
Bir CEO’ya “Stratejinizi mükemmel şekilde hayata geçirebiliyor musunuz?” diye sorduğunuzda, genelde şu cevapları alırsınız: “En iyi ekibe sahibiz, stratejimiz ve hedeflerimiz net, tüm çalışanlarımız stratejiyi biliyor… Bu hedeflere ulaşmak için onlara daha çok sorumluluk ve özgürlük verdik. Ödül ve ceza sistemimiz de açıkça tanımlı.” Buna rağmen hedeflerin altında kalmak hayal kırıklığı yaratabiliyor.
Peki neden stratejiler istenilen hızda ve mükemmellikle hayata geçirilemiyor? Bu durumu üç temel neden çerçevesinde inceleyebiliriz:
- Uygulama (Execution), işin yalnızca taktiksel bir yönü olarak görülüyor ve genellikle üst yönetim tarafından delege ediliyor.
- Stratejik aksiyonlar belirleniyor, ancak bu aksiyonlarla uygulama arasındaki “köprüler” inşa edilmiyor.
- Köprüler kurulduğunda ise “köprü ayaklarının” ne kadar yük taşıyacağı yeterince hesaplanmıyor.
Bu üç konuyu yakından inceleyelim:
1. Uygulama Kültürü Oluşturmak
Liderler, uygulamayı yalnızca bir taktik olarak görüp delege etmek yerine, bir uygulama kültürü oluşturarak her seviyede çalışanlarına koçluk yapmalıdır. Üst yöneticiler, stratejik düşünmeyi önemli bir ayrıştırıcı olarak görüyor ve bu, doğru bir yaklaşım. Ancak, uygulamanın yalnızca alt kademelere bırakılması, stratejiler ile sonuçlar arasında büyük bir uçurum yaratabiliyor.
Birçok lider, uygulama kültürü oluşturmayı, mikro yönetimle karıştırıyor. Mikro yönetim, çalışanların özgüvenini zedeler, insiyatif almalarını engeller. Uygulama kültürü oluşturan lider, çalışanlarına ne yapmaları gerektiğini söylemez; onlara, düşüncelerini geliştirecek sorular sorarak koçluk yapar.
Uygulamada başarılı bir lider olmak için operasyonlara yakın durmak ve iyi bir dinleyici olmak hayati önem taşır. Böylece sadece rakamlarla değil, rakamların ardındaki hikayelerle ilgilenerek etkili bir uygulama kültürü yaratabilirsiniz.
2. Strateji ile Uygulama Arasında Köprüler Kurmak
Stratejiler, şirketlerin hayallerini ve amaçlarını tarif eder. Örneğin: “3 yıl içinde karlılığımızı iki katına çıkararak sektör lideri olacağız.” Ancak stratejiyi hayata geçirmek için stratejik aksiyonları belirlemek yeterli değildir; bu aksiyonlar ile uygulama arasında köprüler kurmak gerekir. Stratejik aksiyonların, nasıl gerçekleştirileceğini adım adım belirleyen, uygulamayı hızlandıracak bir yol haritasına ihtiyaç vardır.
Örneğin, e-ticarette büyümeyi hızlandırarak, 3 yıl içinde toplam cirodaki payını %5’ten %25’e çıkarmak istiyoruz diyelim. Bu hedef için şu soruları sormalıyız:
- Hangi e-ticaret kanallarını hedefleyeceğiz?
- Bu kanalda hangi özel ürünlere ihtiyacımız var?
- Dijital pazarlamanın rolü ne olacak?
Stratejik aksiyonlar ile uygulama arasındaki köprüler sağlamsa, her bir departman 1 hafta, 1 ay gibi dönemlerde hangi somut adımları atacağını bilir.
3. Köprülerin Dayanıklılığını Ölçmek
Stratejik aksiyonları hayata geçirecek “köprüler” belirlendikten sonra, bu köprülerin yük taşıma kapasitesini değerlendirmek gerekir. Organizasyon yapınız, bu aksiyonları gerçekleştirecek kaynaklara sahip mi? Aksiyonları gerçekleştirecek yetenekler mevcut mu? İnsan kaynağı, finans ve zaman yeterli mi? Eğer köprü ayaklarının yeterince sağlam olduğundan eminseniz, her türlü zorlu koşulda hedeflerinize ulaşabilirsiniz.
Kapanış
Hayallerimizi gerçekleştirmek, yalnızca güçlü stratejilerle değil, bu stratejileri başarıyla hayata geçirecek sağlam köprüler inşa etmekle mümkün olur. Liderler olarak, strateji ile uygulama arasındaki mesafeyi doğru kültür, sağlam planlama ve entegre bir ekip çalışmasıyla kapatmalıyız. Unutmayalım, strateji ne kadar güçlü olursa olsun, köprüler sağlam değilse hedefe ulaşmak zordur.
Şirketinizde stratejik aksiyonlar ile uygulama arasındaki köprüler ne kadar sağlam?